Innoveren: rocket science?

Waar denk jij aan bij innovatie? Het woord is inmiddels in zoveel contexten gebruikt, dat het een containerbegrip is geworden voor alles dat met verandering of vernieuwing te maken heeft. En misschien was het woord ooit ook gewoon zo bedoeld. Volgens woordenboek Van Dale betekent het 'invoering van een nieuwigheid'.

Vernieuwen is niet iets nieuws bedenken

Maar wat betekent dat eigenlijk? Dat je om te innoveren iets nieuws moet bedenken? Iets wat er nog niet is? Wat niemand anders nog kent? Het antwoord is nee; om te innoveren hoef je niets nieuws te bedenken. Zoals de omschrijving van Van Dale letterlijk zegt is innovatie het invoeren van iets nieuws. Iets dat nieuw is voor jouw bedrijf of branche. En dat kun je op twee manieren doen:

1. Door anders te kijken naar zaken die voorhanden zijn maar die je een andere functie geeft.

2. Door gebruik te maken van oplossingen die er al zijn, maar die nog niet in jouw wereld worden toegepast.

Innovatie betekent dus niet dat je technische hoogstandjes hoeft te bedenken en te ontwikkelen. Je hoeft geen raket te ontwikkelen die een mens naar de maan en terug brengt, zoals Amerika in de jaren '60 van de vorige eeuw deed. Natuurlijk is het een mooi voorbeeld van hoe urgentie (president Kennedy wilde eerder op de maan zijn dan de Russen) tot technische innovatie kan leiden. Maar het kan ook veel eenvoudiger en met minstens zoveel impact.

Water zien branden

Een voorbeeld bij het eerste punt, dat ik vaak gebruik in presentaties en trainingen, is dat van 'A liter of light'. Het is een idee dat is ontwikkeld door Demitrios Burkas, een werkloze arbeider uit de Filipijnen. Hij bedacht een oplossing voor een probleem dat in veel onderontwikkelde landen speelt: mensen die geen licht in huis hebben, wat dagelijkse bezigheden zoals koken en huiswerk maken bemoeilijkt.

Burkas toverde alom aanwezige plastic literflessen om in een 'gloeilamp' die net zoveel licht geeft als een - inmiddels ouderwets - peertje van 60 Watt. Genoeg licht dus voor een gemiddelde kamer. Hij deed dat door een plastic literfles te vullen met water en een beetje bleekmiddel (om vertroebeling van het water te voorkomen). De fles werd in een gat in het - vaak van golfplaten gemaakte - dak van een huis bevestigd. Als de zon erop schijnt, is het alsof je in het huis het water ziet branden... Deze eenvoudige oplossing draagt enorm bij aan een verbetering van het dagelijks leven van heel veel arme mensen. En het mooie is dat deze oplossing voor bijna iedereen toegankelijk is, omdat de benodigde materialen overal voorhanden zijn. Nu is het zo dat er op veel plaatsen wel elektriciteit aanwezig is, alleen mensen kunnen het vaak niet betalen. A liter of light is voor hen een prachtige oplossing. Het idee is inmiddels al enige tijd geleden omarmd door een organisatie – My Shelter Foundation – en zo verspreid over de hele wereld.

Over 'A liter of light' zijn diverse video's te vinden op YouTube.

Operatie 'Parkeren'

Bij het tweede punt haal ik graag het voorbeeld van het oogziekenhuis in Rotterdam aan. Een behoorlijke hoeveelheid operaties verliep daar niet volledig naar wens vanwege de hoeveelheid stress die patiënten hadden. Na een goede analyse van momenten waarop patiënten stress ervaren kwamen ze tot een even briljante als effectieve oplossing: valet parking. Dit houdt in dat bij aankomst bij het ziekenhuis je auto voor je wordt geparkeerd, zoals je dat vaak ziet bij luxe hotels.

Je vraagt je misschien af wat parkeren te maken heeft met betere operatieresultaten. Uit een analyse van het ziekenhuis bleek dat veel patiënten parkeerstress hadden. Zoeken naar een geschikte parkeerplek bleek een bron van spanning die mede invloed had op hoe succesvol een operatie verliep. Door met valet parking spanning weg te nemen steeg het aantal succesvolle operaties.

Dit is een mooi voorbeeld van hoe een oplossing die in een andere branche al succesvol wordt gebruikt, in een hele andere wereld kan worden toegepast met verbluffend resultaat.

Tools en mindset

Innoveren is dus niet per se rocket science. Het begint bij een goede probleemanalyse en inzicht in wat klanten doormaken als ze met jouw product of dienst in aanraking komen. Een tool die hierbij heel goed helpt is Customer Journey Mapping. Hiermee krijg je een goed beeld van de 'klantreis' en op welke momenten de klant daarin op problemen stuit. En de oplossing die je vervolgens bedenkt kan zomaar al voorhanden zijn. Je moet het alleen wel zien. En dat vraagt om het ontwikkelen van de juiste mindset.